Bezpieczne poruszanie się po dachu

Poruszanie się po połaci skośnego dachu to wyzwanie. Podobnie jak realizacja prac na wysokości, wymaga odpowiedniego zabezpieczenia i osprzętu. W przypadku dachów budynków wielokondygnacyjnych o nachyleniu przekraczającym 20%, na których brakuje elementów komunikacji dachowej, często zdarza się, że kominiarze odmawiają wykonania przeglądu i czynności konserwacyjnych z powodu trudnych warunków i spowodowanego tym zagrożenia. 

Komunikacja dachowa powinna być niezbędnym elementem każdego dachu, ale oszczędności powodują, że montaż tego rodzaju wyposażenia pomija się wyjątkowo często. Zalety prawidłowo zaprojektowanej i zamontowanej infrastruktury do poruszania się po dachu i realizacji na dachu prac konserwacyjnych oraz montażowych powinny przekonywać każdego. Sprawdźmy, dlaczego warto i jak zamontować stopnie oraz ławy kominiarskie.

Jak wejść na dach domu?

Wejście na dach domu może okazać się nie lada wyzwaniem. Niektóre dachy są wyposażone w wyłazy dachowe, które pozwalają dostać się na połać dachu z wnętrza budynku. Adaptacja przestrzeni pod dachami skośnymi na użytkowe poddasza powoduje, że coraz częściej brakuje miejsca na montaż wyłazu. W takich przypadkach na dach trzeba wejść z zewnątrz, co może stanowić dodatkowe utrudnienie. 

Wyjście na dach z drabiny wymaga wprawy. Mając na uwadze, że kominy i inne wyposażenia montowane na dachu wymaga okresowych czynności konserwacyjnych, warto zadbać o wyposażenie dachu w akcesoria ułatwiające wchodzenie i poruszanie się po nim. Mowa tu o elementach tzw. komunikacji dachowej, w której skład wchodzą stopnie oraz ławy i drabinki kominiarskie.

Elementy dachowych ciągów komunikacyjnych

Dachowe ciągi komunikacyjne ułatwiają przemieszczanie się po dachu. Montuje się je, aby ułatwić dostęp do kominów, paneli solarnych lub fotowoltaicznych albo innych elementów wyposażenia, które są montowane na dachu. Dachowe ciągi komunikacyjne montowane na dachach połaciowych można wykonać z następujących elementów:

• stopnie kominiarskie – umożliwiają dojście od krawędzi dachu lub wyłazu dachowego do miejsca, w którym jest zamontowana ława kominiarska (dachowy podest roboczy);
• schodki dachowe – to inne określenie stopni kominiarskich – oba są używane zamiennie; schodki dachowe mają antypoślizgową perforowaną powierzchnię i uchwyty ułatwiające poruszanie się wzdłuż nachylonej połaci dachu;
• ława kominiarska – to szeroki podest roboczy, który ułatwia realizację prac montażowych i konserwacyjnych; ławy można łączyć ze sobą, aby stworzyć poziome podesty o odpowiedniej długości;
• zabezpieczenie dachu – elementy komunikacji dachowej pozwalają zabezpieczyć pokrycie dachowe przed uszkodzeniami spowodowanymi obciążeniem generowanym przez osoby poruszające się po połaci dachu; ułatwiają też bezpieczne poruszanie się po dachu kominiarzom, dekarzom i monterom różnego rodzaju wyposażenia.

Stopnie kominiarskie – jak wybrać, jak zamontować?

Wybór stopni kominiarskich nie powinien przysporzyć problemów. Producenci tego rodzaju wyposażenia oferują stopnie wykonane z perforowanej blachy w kolorze nawiązującym do popularnych kolorów pokryć dachowych. Kupując stopnie kominiarskie, warto upewnić się, czy perforacja powierzchni stopnia będzie ułatwiać odprowadzanie opadów i zanieczyszczeń oraz, czy jest wyposażona w powierzchnię antypoślizgową, która ograniczy ryzyko poślizgnięcia się podczas wchodzenia po schodkach dachowych (stopniach kominiarskich). Dobre stopnie kominiarskie powinny być wyposażone w uchwyty, które ułatwiają bezpieczne poruszanie się po stromych połaciach dachowych. 

Montaż schodków dachowych jest prosty. Montuje się je na uchwytach dopasowanych do rodzaju pokrycia dachowego. Po zamontowaniu uchwytu wystarczy przykręcić do niego schodek, tak aby jego powierzchnia była ustawiona poziomo. Rozstaw schodków kominiarskich dobiera się adekwatnie do kąta nachylenia połaci dachu. Schodki mogą prowadzić do celu np. do podestu roboczego w postaci ławy kominiarskiej w prostej linii. Możliwe jest też zamontowanie schodków kominiarskich tak, aby ominąć przeszkody na drodze od wyjścia na dach do ławy kominiarskiej. 

Schodki dachowe – kiedy warto zamontować je na dachu?

Schodki dachowe warto zamontować, aby wyznaczyć bezpieczną drogę dojścia do ważnych elementów wyposażenia dachu, które mogą wymagać realizacji okresowych prac konserwacyjnych. Schodki dachowe montuje się, aby uprościć dojście do kominów, paneli, masztów i okien dachowych. Dzięki schodkom unika się zagrożenia uszkodzenia pokrycia dachowego pod wpływem obciążenia, jakie generuje wejście na dach człowieka z akcesoriami i wyposażeniem do wykonania przeglądu lub prac konserwacyjnych przewodów kominowych, lub montażu dodatkowego wyposażenia na dachu. 

Schodki dachowe są proste w montażu. Montuje się je na wspornikach dopasowanych do danego rodzaju pokrycia dachowego. Coraz częściej są stosowane jako element serwisowych ciągów komunikacyjnych na dachach wyposażonych w panele solarne i fotowoltaiczne. Schodki ułatwiają bezpieczne dojście do ważnych elementów wyposażenia i miejsc na dachu, które wymagają np. regularnego czyszczenia. Są montowane, gdy droga dojścia np. do podestu zamontowanego przy kominie wiedzie wzdłuż nachylonej połaci. Ułatwiają wchodzenie nawet na bardzo strome dachy. Montaż schodków dachowych pozwala na wyznaczenie miejsca, z którego będzie można bezpiecznie wychodzić na dach. 

Ława kominiarska – montaż i eksploatacja

Ława kominiarska to lekki perforowany element ze stali lub solidnego tworzywa. Ma ograniczoną długość, ale można stosować łączniki do łączenia ław w miejscach, w których realizacja prac konserwacyjnych lub montażowych może wymagać podestu roboczego o większej długości. Szerokość ław kominiarskich umożliwia komfortowe przemieszczenie się po wykonanym z ław kominiarskich podeście. Ławy kominiarskie są wykonane z materiałów perforowanych tak, aby ograniczyć możliwość zalegania śniegu, lodu i zanieczyszczeń na powierzchni ławy kominiarskiej. Oprócz tego ich powierzchnia jest odpowiednio profilowana i wykończona w sposób, który zwiększa przyczepność, aby ograniczyć ryzyko poślizgnięcia się podczas przemieszczania się i realizacji prac na ławie kominiarskiej. Ławy montuje się na specjalnych wspornikach. Wsporniki dobiera się do rodzaju pokrycia dachowego. Dostępne są również wsporniki przyścienne do montażu ław na ścianach. 

Dachowe ciągi komunikacyjne a zabezpieczenia dachu

Dachowe ciągi komunikacyjne doskonale zabezpieczają pokrycie przed uszkodzeniami, które może spowodować miejscowe obciążenie dachówek. Zabezpieczają przed uszkodzeniem pokrycia bitumiczne, ceramicznej i blachodachówki. Chronią pokrycia przed odkształceniem lub przebiciem i uszkodzeniem membran i izolacji termicznych. Tym samym zabezpieczają dach przed uszkodzeniami, które mogłyby spowodować wnikanie pod połać dachu wody opadowej i zanieczyszczeń. Oprócz tego eliminują ryzyko powstawania uszkodzeń i odkształceń o mniejszym zakresie, które w przyszłości na skutek zmieniających się warunków atmosferycznych, w tym porywistych wiatrów, opadów oraz zalegających na dachu mas lodu, śniegu i zanieczyszczeń mogłyby powodować stopniową degradację elementów pokrycia dachowego, która w konsekwencji doprowadziłaby do nieszczelności. 

Podsumowując, komunikacja dachowa to bardzo ważny element wyposażenia każdego dachu spadzistego. Względy ekonomiczne i brak świadomości na temat warunków realizacji prac na wysokości, które wymagają wejścia na połać dachu, sprawiają, że projektanci i inwestorzy często pomijają ten element. Głównym powodem takiego stanu rzeczy wydają się oszczędności. Zakup i montaż dodatkowego wyposażenia w postaci elementów do organizacji komunikacji dachowej oraz ich montaż to w końcu czynnik cenotwórczy. Wygląda na to, że brakuje świadomości co do zagrożeń podczas prac konserwacyjnych na wysokości oraz co do tego, jakie uszkodzenia może powodować realizacja tego rodzaju prac na dachach bez wyznaczonych ciągów komunikacyjnych i zamontowanych podestów roboczych. 

Warto podkreślić fakt, że nawet w przypadku napraw dekarskich realizowanych z powodu uszkodzeń pokrycia dachowego, które zostały spowodowane wejściem człowieka na niezabezpieczoną połać dachu w celu montażu wyposażenia dodatkowego lub wykonania zabiegów konserwacyjnych rzadko montuje się stopnie, schodki i ławy kominiarskie, które mogłyby zabezpieczyć pokrycie przed podobnymi uszkodzeniami w przyszłości. Bezpieczeństwo i komfort realizacji prac na dachu powinny przekonywać właścicieli domów, którzy nierzadko sami wykonują różnego rodzaju czynności konserwacyjne. Cena wyposażenia do komunikacji dachowej to ułamek wartości pokrycia. Montaż takiego wyposażenia z pewnością zabezpieczy newralgiczne miejsca na połaci dachowej i zapewni komfortowe warunki realizacji prac na wysokości.